Ստամբուլյան կոնվենցիայի տողատակերը. ինչ են թաքցում հասարակությունից
Հայաստանի Հանրապետությունում թեժ պայքար է գնում Ստամբուլյան կոնվենցիայի վավերացման հարցի շուրջ, սակայն հանրությանը չի ներկայացվում նշված կոնվենցիայի ո՛չ դրույթները, ո՛չ դրանց մեկնաբանությունները, և ո՛չ էլ դրանց հնարավոր հետևանքները՝ վավերացման պարագայում:
Հայտնի է, որ մի շարք եվրոպական երկրներ կոնվենցիայի վավերացումից հետո ձեռնամուխ են եղել այդ գործընթացի կասեցմանը՝ ընդհուպ մինչև դրա սահմանադրականությունը վիճարկելը:
Որոշ եվրոպական երկրներ կոնվենցիան վավերացրել են որոշակի վերապահումներով, մինչդեռ այդ վերապահումները որևէ իրավական ուժ չունեն, քանզի կոնվենցիան վերապահումներով ընդունելու դրույթ նախատեսված չէ:
Պետք է նշել, որ կոնվենցիայի լեզուներն են հանդիսանում անգլերենն ու ֆրանսերենը, ուստի դրա մեկնաբանությունն ու կիրառումը պետք է իրականացնել միայն այդ լեզուներով սահմանված եզրութաբանության միջոցով:
Եվ այսպես, ի՞նչ է իր մեջ պարունակում Ստամբուլյան կոնվենցիան և ի՞նչ աղմուկ է նրա շուրջ, ընդ որում՝ ոչ միայն Հայաստանում, այլև Եվրոպայի մի շարք երկրներում:
1. Կոնվենցիայում կիրառվում է «գենդեր» եզրույթը, որը տարբերվում է «սեռ» եզրույթից և որի հասկացությունը Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրության մեջ բացահայտված չէ: Թեև կոնվենցիայի պաշտպանության առարկա հռչակված են կանայք, սակայն ակնհայտ է, որ պաշտպանության առարկան «գենդեր» եզրույթի օգտագործումից ակնհայտորեն ընդլայնվում է, և որպես պաշտպանության օբյեկտ են դիտվելու նաև այպես կոչված «երրորդ սեռի» ներկայացուցիչները՝ ԼԳԲՏ համայնքը և նմանատիպ այլ սեռահորինվածքները:
2. Կոնվենցիան նախատեսում է միջոցներ տղամարդկանց և կանանց՝ ազգային ավանդույթներից և սովորություններից բխող դերերի վերանայման ուղղությամբ: Իհարկե, կարող են հասարակության որոշ անդամներ վերանայել տարբեր սեռերի դերերը, բայց դրանից, հավատացեք, տղամարդն ինչպես չէր կարողանում երեխա ունենալ, այդպես էլ չի կարողանալու, ինչպես չէր կարողանում կրծքով երեխային կերակրել, այդպես էլ չի կարողանալու:
3. Կոնվենցիան սահմանում է, որ մասնակից պետությունները պետք է իրենց ուսումնական ծրագրերում ներառեն կանանց և տղամարդկանց հավասարության, ոչ ստանդարտ սեռական դերերի վերաբերյալ կրթություն: Տպավորություն է, որ Ստամբուլից եկող քամին փորձ է կատարում ներխուժել մեր ընտանիքներ և որոշել, թե ինչպես պետք է այդ ընտանիքի անդամներն իրար հետ հարաբերվեն, դա էլ հերիք չէ՝ հուշում, թե՝ վեր կանգնեք ձեր ազգային մտածելակերպից, այսուհետ, հարգելի՛ հայ կին, դու ինքդ որոշիր՝ տղամա՞րդ ես, թե՞ ԼԳԲՏ-ական, միայն թե՝ ոչ պարզապես կին, իսկ դու՝ տղամա՛րդ, վե՛ր կանգնիր հին ավանդույթներից և փորձիր քեզ այլ սեռական դերում՝ միգուցե և հաճելի լինի:
Անհրաժեշտ է նշել, որ թե՛ Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրությունը, թե՛ բազմաթիվ օրենքներ, այդ թվում՝ «Ընտանիքում բռնության կանխագելման, ընտանիքում բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանության և ընտանիքում համերաշխության վերականգնման մասին» ՀՀ օրենքը, սահմանում են անհրաժեշտ երաշխիքներ և գործիքակազմեր՝ ընտանեկան բռնության կանխագելման ուղղությամբ, մեր հասարակությունն էլ հազարամյակներ ի վեր հետամնաց ցեղերին վայել վարքագիծ չի դրսևորում, ուստի մեր բոլորիս պարտավորությունն է ոչ թե նմանակել անհասկանալի արժեքներ կրողներին, այլ զարգանալ:
Ի դեպ, ԼԲԳՏ դրսևորումները նորություն չեն ժամանակակից հասարակության համար, դրանք հին են ինչպես Հին Հռոմը, բայց հասարակությունը տարիների ընթացքում զարգացավ, արժևորեց յուրաքանչյուր սեռի կարևորությունը և նշանակությունը, իսկ այն, ինչ առաջարկվում է, իսկ ավելի ճիշտ՝ պարտադրվում, թող կիրառեն առանց այդ էլ սոդոմ գոմորի մեջ թաթախված հասարակությունները:
NEWSPRESS..am