Մանվել Գրիգորյանից մինչև Մխիթար Գոշի «Դատաստանագիրք»․ Հայաստանում որտեղից են գալիս կոռուպցիայի ակունքները
21-րդ դարի Հայաստան պետության մասին խոսելիս անհնար է շրջանցել «կոռուպցիա» բառը։ Այս բառը քայլում է Հայաստան պետության զարգացման ու հետընթացի հետ մեկտեղ։ Սովորաբար, հասարակությունն այս ամենը կապում է Հայաստանի Երրորդ Հանրապետության կազմավորման հետ։ Մարդիկ նշում են, որ Երրորդ Հանրապետությունն իր հետ բերեց նաև կոռուպցիայի ծնունդ, որն էլ ժամանակի հետ մեկտեղ սկսեց զարգանալ։ Այս ամենի հետ կարելի է և՛ հաշվի նստել, և՛ հաշվի չնստել։ Սակայն, իրականում, այս դրամատիկ պատմությունն ունի այլ ակունքներ։
Երբ թերթում ենք 12-րդ դարի հայ գրականության էջերը, հանդիպում ենք Մխիթար Գոշ հեղինակի «Դատաստանագիրք» աշխատությանը։ Այս գրքին այդքան էլ շատ նշանակություն չենք տալիս, սակայն, իրականում, կոռուպցիայի առաջին ծիլերը տեսնում ենք հենց այստեղ։ Մխիթար Գոշը «Դատաստանագրքի» ստեղծման համար նշում է 12 պատճառ։ Այդ պատճառներից 8-րդում ասվում է․
«Այժմ էլ տեսնում ենք՝ բազմաթիվ են և եպիսկոպոսներից, և վարդապետներից, ու քահանաներից, և գլխավոր աշխարհականներից, որ երեսանց, կաշառքի համար և տգիտությամբ թյուրում են ճշմարիտ դատաստանները։ Եվ այս ամենի համար հոժարեցինք գրել գիրքը դատաստանների»։
Դեռ 12-13-րդ դարերում Հայաստան աշխարհում խոսվում է կոռուպցիայի մասին։ Իրականում այն բոլոր արատները, որոնք կան ժամանակակից Հայաստանում, եղել են դեռ վաղուց։ Այս երկրում պատահական ոչինչ չի լինում. ամեն ինչի ակունքները փնտրելու համար պետք է գնալ հետ։
Ամիսներ առաջ հանրությունը տեսավ ԱԱԾ-ի տեսանյութն այն մասին, թե ինչ կա Մանվել Գրիգորյանի ամառանոցում (պետք է ընդգծել, որ այս ամենը դեռ ապացուցված չէ դատարանով)՝ շոկի ենթարկվեց։ Այս համատեքստում պետք է նշել նաև, որ 1915 թվականի ցեղասպանությունից հետո Էջմիածնում գործող որբանոցների գումարները «ուտում էին» (այս թեմային առաջիկայում փաստերով կանդրադառնա NEWSPRESS.am-ը) հոգևորականներն ու որբանոցի ղեկավարները։ Ու հանդիպելով այս դեպքին՝ պետք չէ զարմանալ, թե ինչ կար կամ չկար Մանվել Գրիգորյանի ամառանոցում։ Եթե ցեղասպանությունից փրկված որբերից գողանում էին, ապա հիմա շատերը կգողանան ու հանգիստ սրտով։
Իրականում պետք չէ ամեն ինչ կապել նոր ժամանակների հետ, քանի որ կոռուպցիան, արտագաղթն ու այլ ազգային վարակներ մեր գեների մեջ նստած են երկար դարեր։