Իրանից գազի տարանցման հարցում Փաշինյանը ԱՄՆ-ի հնարավոր ռեակցիան գնահատե՞լ է
Նիկոլ Փաշինյանի այսօրվա ասուլիսային հայտարարությունները, մեղմ ասած, բազմաթիվ նոր հարցեր ու հարցականներ են ծնում՝ ավելացնելով արդեն եղած ու անպատասխան մնացածների՝ առանց այն էլ հսկայական մեծ քանակությունը։ Դրանցից մեկը վերաբերում է Հայաստանի գազային քաղաքականությանը, մասնավորապես` իրանական գազի՝ Հայաստանով տարանցման հնարավորություններին, ինչի մասին նա այնքան խրոխտաբար հայտարարեց Իրան կատարած այցելության ժամանակ։
Փաշինյանն ասաց, որ Հայաստանը գազի տարանցիկ երկիր դառնալու համար նոր խողովակներ չի կառուցելու և պարզաբանեց, որ Հայաստանում առկա խողովակաշարն այնպիսի առանձնահատկություն ունի՝ «համ մտնում են, համ դուրս են գալիս, դրանք ուղղություն չունեն: Խոսքը նոր գազատարի մասին չէ առնվազն այնքան ժամանակ, քանի դեռ հնարավոր է օգտագործել գործող գազատարները»։ Ապա արդեն շարունակեց, որ Հայաստանով գազի տարանցման հարցի վերաբերյալ կա հետաքրքրություն, և այդ հետաքրքրությունը միանման, միատեսակ չէ: Ու հավանաբար, այս միտքը ամրապնդելու համար, Փաշինյանը շարունակեց, ասելով․ «Իրան կատարած այցից առաջ ես հեռախոսազրույցներ եմ ունեցել Վրաստանի, Ռուսաստանի և Թուրքմենստանի գործընկերների հետ, տեղեկացրել եմ, թե ինչ հարցերի շրջանակ է քննարկվելու Իրանում, որովհետև կարևոր է նաև նրանց դիրքորոշումը: Քննարկումների արդյունքում է որոշվել, որ այս թեման պետք է Իրանում դառնա կարևոր կետերից մեկը: Քննարկումները շարունակվում են, կշարունակվեն, քանի դեռ չենք եկել դրական կամ բացասական եզրակացության»:
Երևի սա այն դեպքերից էր, երբ տեղին է հետևյալ խոսքը՝ «ուզում էինք ավելի լավ, բայց եղավ ավելի վատ, կամ՝ ինչպես միշտ»։
Հետաքրքիր է, Փաշինյանը Հայաստանը որպես գազի տարանցիկ երկիր դիտարկելուց առաջ, գազային մոնոպոլիստի հետ քննարկե՞լ է այն հարցը, թե արդյո՞ք նա իրեն պատկանող գազատարը կտրամադրի, որպեսզի իրանական գազը, օրինակ, Վրաստանի վրայով անցնի ու մուտք գործի Եվրոպա և նպաստի Եվրոպայի գազային դիվերսիֆիկացիային, ինչը նշանակում է Ռուսաստանին զրկել ԵՄ վրա ունեցած իր կարևորագույն աշխարհաքաղաքական խաղաքարտերից մեկից։ Հարցը ոչ թե Հայաստանի տարածքով անցնող գազատարների բնույթն է՝ միակողմանի-երկկողմանի լինելը, այլ Հայաստանի գազային ոլորտն առհասարակ, ինչի մասին խոսք չեղավ։
Մյուս կողմից, Փաշինյանն ասում է, որ Իրան այցից առաջ ինքը խոսել է Ռուսաստանի, Թուրքմենստանի և Վրաստանի իշխանությունների հետ, որից հետո էլ եկել է այն եզրակացության, որ այս հարցը պետք է լինի ամենախրոխտներից մեկը։ Սակայն այստեղ կա ևս մեկ հանգամանք՝ Իրանի վրա եղած ամերիկյան սանկցիաները։ Առանց այն էլ Միացյալ նահանգներում Հայաստանին սկսել են ծուռ աչքով նայել իրանական ջերմացման հետ կապված։ Փաշինյանն իր այս ձեռնարկի ռիսկերը գնահատե՞լ է արդյոք։ Դժվար թե։ Սակայն կարևորը՝ հայտարարության խրոխտությունն է կարծես թե, և ո՛չ ավելին։