Խաչատրյանների կասկածելի գործարքները օֆշորում և գործարարի առեղծվածային մահը. «Հետք» (ֆոտո, վիդեո)
Սեյշելյան օֆշորում գրանցված «Բրեդվել Ինվեսթմենթ Քորփ» (Bradwell Investmentc Corp.) ընկերությունը մեղադրվել է միլիոնավոր դոլարների լվացման և հարկային խարդախության մեջ: Ընկերության սեփականատերը ֆինանսների նախկին նախարար Գագիկ Խաչատրյանի եղբոր որդին է՝ Արամ Խաչատրյանը։
«Հետք»-ը մասնակցել է Հետաքննող լրագրողների միջազգային կոնսորցիումի (ICIJ) «Դրախտային փաստաթղթեր» (Paradise Papers) նախագծին: Գլոբալ հետաքննական նախագծի շրջանակներում կայքին հասանելի են դարձել օֆշորային փաստաթղթերի հերթական արտահոսքը: Ավելի քան 13 մլն փաստաթուղթ է արտահոսել մեծ մասամբ օֆշորային ընկերություններ գրանցող իրավաբանական Appleby ընկերությունից և հասել գերմանական Süddeutsche Zeitung թերթի լրագրողներին, որոնք էլ այդ փաստաթղթերը ICIJ-ի միջոցով հասանելի են դարձրել աշխարհի 90 մեդիա գործընկերների, այդ թվում՝ «Հետք»-ին:
Արտահոսած օֆշորային փաստաթղթերում տասնյակ հայեր կան։ Այս հրապարակմամբ անդրադարձ է կատարվել ֆինանսների նախկին նախարար Գագիկ Խաչատրյանին ու նրա ընտանիքի անդամների օֆշորային և հայաստանյան բիզնես գործունեությանը, որն առնչվում է նաև Երևանում էլիտար կառուցապատումներով զբաղվող գործարար Աբրամ (Համլետ) Ամիրխանյանի ինքնասպանությանը:
Փողերի լվացում և հարկային խարդախություն` օֆշորային գոտում
Սեյշելյան Հանրապետության Ֆինանսական դիտարկման կենտրոնը 2014թ. գարնանը սկսել է հետաքննել Սեյշելյան Հանրապետությունում գրանցված «Բրեդվել Ինվեսթմենթ Քորփ» ընկերության Barclays Bank (Offshore) Seychelles Ltd –ում ունեցած բանկային հաշվի ֆինանսական հոսքերը՝ փողերի լվացման կասկածանքով: Ընկերության բանկային փոխանցումները կասկածներ են առաջացրել, և Ֆինանսական դիտարկման կենտրոնը 2014թ. ապրիլի 1-ից սառեցրել է ընկերության ավելի քան 6,5 մլն դոլարի շարժը:
Ֆինանսական դիտարկման կենտրոնը «Բրեդվել Ինվեսթմենթ Քորփ»-ի սեփականատիրոջից պարզաբանումներ, ապացույցներ և փաստական այլ տվյալներ է պահանջել մի շարք փոխանցումների վերաբերյալ: Որպես «Բրեդվել Ինվեսթմենթ Քորփ»-ի սեփականատեր հանդես է գալիս Հայաստանի ֆինանսների նախկին նախարար Գագիկ Խաչատրյանի եղբորորդին՝ Արամ Խաչատրյանը:
Գագիկ Խաչատրյանը 1996 թվականից պետական պաշտոններ է զբաղեցրել Հրազդանի, Մաշտոցի, էրեբունու, Շահումյանի հարկային տեսչություններում, հիմնականում տեսչության պետի պաշտոնում: 2001-ին նշանակվել է Մաքսային պետական կոմիտեի նախագահի տեղակալ: Արդեն 2008-ից մինչև 2014-ը գլխավորել է Պետեկամուտների կոմիտեն՝ մինչև այն միացվեց Ֆինանսների նախարարությանը, և 2014-2016թթ. եղել է ֆինանսների նախարար: Որպեսզի իր անվան հետ բիզնեսներ չկապեն, պաշտոնյան իր հարազատների ու ընտանիքի անդամների միջոցով է բիզնես գործունեություն ծավալել, երկար տարիներ պետական պաշտոններ զբաղեցնելով՝ հովանավորել է դրանց անխափան առաջընթացը:
41-ամյա Արամ Խաչատրյանը Գագիկ Խաչատրյանի հանգուցյալ եղբոր որդին է: Գրանցված է Եղվարդի նույն հասցեում՝ Գագիկ Խաչատրյանի հոր՝ Գուրգեն Խաչատրյանի հետ:
Ուսումնասիրելով ՀՀ արդարադատության նախարարության ընկերությունների գրանցման պետական ռեգիստրի փաստաթղթերը՝ կարելի է եզրակացնել, որ Արամ Խաչատրյանը Խաչատրյանների բիզնեսում առանցքային անձ է: Խաչատրյանների ընտանեկան բիզնեսը նա կամ տնօրինում է, կամ բաժնեմաս ունի, կամ էլ նախկինում ունեցել ու տնօրինել է դրանք:
Արամ Խաչատրյանը 2005-ից մինչև 2011թ. Գագիկ Խաչատրյանի որդիների հետ կիսել է հրուշակեղեն և սննդամթերք ներկրող և մատակարարող «ՄԵԳԱ ՖՈՒԴ» ընկերության բաժնեմասը: 2011-ից Արամ Խաչատրյանին է փոխանցվել ընկերության բաժնետոմսերի ողջ փաթեթը: Արամ Խաչատրյանը 2012-ից մինչ օրս նաև «Մեգաֆուդ» ՍՊԸ-ի տնօրենն է: «ՄԵԳԱ ՖՈՒԴ»-ն ավելի քան 30 ապրանքանիշների ներկայացուցիչն է Հայաստանում: Համաձայն ընկերության պաշտոնական կայքի՝ «ՄԵԳԱ ՖՈՒԴ»-ի ապրանքաշրջանառությունն աճում է շատ արագ, և 2017 թվականին ընկերության ներմուծման ծավալը կազմել է 7000 տոննա:
Առանցքային է Արամ Խաչատրյանի դերակատարությունը հեռահաղորդակցության ոլորտում ֆիքսված և շարժական կապի ծառայություններ մատուցող «Յուքոմ» ընկերությունում: Ա. Խաչատրյանը 2011 թվականից «Յուքոմ» ընկերությունում 41 տոկոս բաժնետոմսերի սեփականատեր էր մինչև 2017 թվականի ձմեռ:
Դրանից հետո «Յուքոմ»-ում բաժնետերի փոփոխություններ են արձանագրվել: Մասնավորապես, այստեղ հայտնվել են Գագիկ Խաչատրյանի որդիները՝ Գուրգեն և Արտյոմ Խաչատրյաններն անձամբ՝ 12.71% մասնակցությամբ, իսկ Արամ Խաչատրյանի բաժնեմասը փոքր-ինչ նվազել է՝ դառնալով 25.98 %:
Ամենահետաքրքիր փոփոխությունը «Յուքոմ»-ում «Տաշիր գրուպ»-ի սեփականատեր Սամվել Կարապետյանի հայտնությունն է՝ նրան պատկանող ռուսաստանյան բաժնետիրական առևտրային «Ֆորա-բանկ»-ի միջոցով, որը դարձել է «Յուքոմ»-ի 11.21% բաժնեմասի սեփականատերը: Ըստ ամենայնի, Սամվել Կարապետյանի բանկը «Յուքոմ»-ում իր բաժնեմասի մասնակցությունն ապահովել է ընկերությանը տված վարկային միջոցների հաշվին: Պաշտոնապես 22,4 մլն դրամ ունեցող «Յուքոմ»-ի կանոնադրական կապիտալում բանկը 2,5 մլն դրամ կանոնադրական կապիտալ ունի: «Յուքոմ»-ը ղեկավարող և բարձր պաշտոններ զբաղեցնող եղբայրներ Հայկ և Ալեքսանդր Եսայանների բաժնեմասը ևս նվազել է այս փոփոխություններից հետո՝ դառնալով 3.17%, իսկ Կիպրոսյան օֆշորից Բրիտանական Վիրջինյան Կղզիներ գնացող ընկերությունների ցանցը նախկին նվազեցրել է իր բաժնեմասը՝ 49%-ից հասցնելով 31,05%-ի:
Արամ Խաչատրյանը ներկայումս հայաստանյան 5 ընկերությունում բաժնետեր է: Մեկ տասնյակ ընկերությունում եղել է բաժնետեր և տնօրեն: Դրանց կեսի բաժնեմասն ընթացքում փոխանցել է Գագիկ Խաչատրյանի որդիներին:
Մանրամասներն ու շարունակությունը՝ սկզբնաղբյուր կայքում