ԱՄՆ-ի երկրորդ դեղին քարտը Երևանին
Այն, որ Հայաստանի նոր իշխանությունները արտաքին քաղաքական դոկտրին չունեն, գրվել ու խոսվել է մամուլում բազմիցս։ Նախկին իշխանությունների արտաքին քաղաքական հայեցակարգը, ըստ էության, բավականին աղավաղված ու աղճատված կերպով, ինչ-որ անհասկանալի ինքնահոսի ռելսերի վրա դրված հիմա գնում է:
Մոտավորապես այսպես կարելի է նկարագրել ինչպես ընդունված է ասել՝ նոր Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունը։
Ընդ որում, խնդիրներն ամենուր են։ Սա, ինչ խոսք, անհասկանալի իրավիճակ է, քանի որ փոքր երկրների դեպքում գլոբալ քաղաքական ուժային կենտրոնների հետ խնդիրներ ունենալն առնվազն ինքնասպանության համազոր են։ Ու այս համատեքստում ամենևին էլ պատահական չեն այն միջադեպերն ու պոռթկումները, որ լինում են արտաքին քաղաքական ճակատում։ Հերթականը կապված է հայ-ամերիկյան հարաբերությունների հետ։
Փաշինյանի իշխանության գալուց հետո այն տպավորությունը կար, գոնե սկզբնական շրջանում, որ Միացյալ Նահանգների ու Երևանի հարաբերություններում աննախադեպ ջերմացումներ են սպասվելու։ Ամեն դեպքում, հեղափոխական օրերին ԱՄՆ պետքարտուղարի տեղակալներից Վես Միտչելի հետաքրքրվածությունը Հայաստանի «թավշյա հեղափոխություն» կոչվածով, ինչ-որ բանի մասին խոսում էր անշուշտ։ Սակայն ինչ- որ բան չգնաց այնպես, ու արդյունքում, հատկապես Ջոն Բոլթոնի այցից հետո, հարաբերություններում սկսվեց սառնություն, ինչն ավելի ցայտուն երևաց արդեն Հայաստանի կողմից 80 հոգանոց սակրավորների զորակազմի՝ Սիրիա ուղարկելուց ու Հայաստանի գործող վարչապետի՝ Իրան կատարած այցից հետո։ Իրավիճակը հատկապես ակնբախ դարձավ, երբ Փաշինյանը հայտարարեց, որ ինքը ԱՄՆ-ին ամենաշատ քննադատած վարչապետն է։
Այս հայտարարության արձագանքը ԱՄՆ-ն տվեց Քարնեգիի հիմնադրամի հեղինակավոր գիտաշխատող Պոլ Ստրոնսկու միջոցով։ Հեղինակավոր փորձագետն իր թվիթերյան էջում բավական սուր գրառումներ է արել, ըստ էության, հակադարձելով Հայաստանի վարչապետին։ Գրառումների ընդհանուր տրամաբանությունը հետևյալն է․ Փաշինյանը սխալվում է հայ-ամերիկյան հարաբերությունների և Հայաստանում ԱՄՆ դերակատարության հետ կապված մի շարք առանցքային հարցերում։ Նա հիշեցրել է, որ 1992 թվականից սկսած, Հայաստանում Միացյալ Նահանգները ավելի քան մեկ միլիարդ դոլար է ներդրել։
Իսկ ահա Փաշինյանի իշխանության գալուց հետո ընդհանուր առմամբ 25 միլիոն դոլարի հատկացում է արվել, ընդ որում 14 միլիոնով հատկացումները ավելացել են։ Ուշագրավ է այն, որ Ստրոնսկին ուղղակի հայտարարում է, որ Երևանը չունի հստակ քաղաքականություն ու ծրագիր՝ ամերիկացի ու եվրոպացի գործընկերների հետ աշխատելու համար, ինչով ուղղակի ապացուցում է այն, որ Հայաստանի արտաքին քաղաքականության եվրոպական ու ամերիկյան ուղղությունները, մեղմ ասած՝ ձախողված են։ Սա չափազանց կոշտ գնահատական է, քանի որ բոլոր ապագա ներդրողները ապագա ներդրումային տարածքի մասին հենց այսպիսի կարծիքների վրա են հիմնվում, որոշում կայացնելու համար, թե որքան ներդրում կատարեն ու որ ոլորտներում։
Ստրոնսկին կրկին բաց տեքստով ասել է, որ ԱՄՆ-ում տարակուսանքով են վերաբերվել Հայաստանի կողմից Սիրիայում իրականացվող գործողություններին ու հիշեցրել, որ Սիրիայում ռւոսների ու ամերիկացիների միջև բավական խոր անդունդ կա ու Երևանը հիմա ակամա սկսել է լարախաղացություն անել այդ անունդի պռնկին, անկախ այն հանգամանքից, որ Սիրիայում կա բավական խոշոր հայկական համայնք։ Չի մոռացվել նաև այն փաստը, որ Սիրիայում ռուսների հետ աշխատող սակրավորները ամերիկացի հարկատուների փողերով են վերապատրաստվել ու մասնագիտացել։
Իսկ այն, որ Սիրիա զորակազմ ուղարկելը պարզապես արկածախնդրություն էր, ապացուցվում է նրանով, որ Ստրոնսկին բացում է փակագծեր՝ ասելով, որ Մոսկվան՝ Նուրսուլթանին (Աստանա), Մինսկին ու Երևանին արդեն բավական ժամանակ է՝ այդ մասին խնդրում էր, սակայն համաձայնել է միայն Երևանը։
NEWSPRESS.am