Կրթական համակարգի նկատմամբ բարբարոս ոտնձգությունները շարունակվում են. Կարոլինա Հարությունյան
Հազարավոր ընտանիքներ ներկայումս լուր չունեն իրենց զավակներից, գերեվարված մեր տղաների ահասարսուռ տեսանյութերն ավելի են ողողում համացանցը, ծնողները երազում են իրենց զավակների դիերը ստանալ՝ հայրենի հողում հուղարկավորելու, բնակչությունը տեղյակ չի լինում, որ իրենց տները տվել են թուրքին, իսկ մինչ այդ Կառավարության անհետաձգելի թեման է բուհերի քաղաքականացումը:
Այսօր կառավարության նիստի օրակարգում «Բարձրագույն կրթության և գիտության մասին» օրենքի և հարակից օրենքների նախագծերին հավանություն տալու հարցն էր և անհետաձգելի համարելու մասին որոշումը (չզեկուցվող):
Համատարած քննադատության արժանացած, չարաբաստիկ այս օրինագծի համաձայն՝ մինչև կառավարման խորհրդի ձևավորումը, համապատասխան ոլորտի լիազոր մարմնի ղեկավարը (ՀՀ ԿԳՄՍ նախարար) հինգ տարուց ոչ ավելի ժամկետով ռեկտոր (տնօրեն) կնշանակի: Այսինքն՝ առաջիկա 5 տարիների ընթացքում բուհը կամ գիտական կազմակերպությունը վերածվում է ԿԳՄՍ նախարարի՝ քաղաքական կուսակցության գործիքի: Ցավալի է պատկերացնել այս հնգամյակի ընթացքում ինչ փորձությունների կենթարկվի ամբողջությամբ քաղաքականացված բուհը:
Բայց եթե այն տպավորությունն է ստեղծվում, որ 5 տարի անց տեղի կունենան ռեկտորի ընտրություններ և կառավարման խորհուրդը (հոգաբարձուների խորհուրդ) կընտրի ապաքաղաքականացված ռեկտոր, ապա դա մոլորություն է, քանի որ կառավարման խորհուրդը բաղկացած է լինելու 12 անդամից, որոնցից 6-ին (50%) առաջադրելու է ԿԳՄՍ նախարարը, այսինքն՝ կրկին նշանակվելու են այն անձինք, ովքեր պատրաստ կլինեն ծառայելու իշխանության քաղաքական ամբիցիաներին: Ավելին, լիազոր մարմինը նշանակում է ոչ միայն կառավարման խորհրդի անդամների կեսին, այլև կարող է ցանկացած ժամանակ դադարեցնել վերջիններիս լիազորությունները` այսպիսով ամբողջությամբ կախվածության մեջ դնելով:
Հարկ է նաև նշել, որ օրինագծով նախատեսված կարգավորումների համաձայն՝ կառավարման խորհրդի մնացած անդամները ևս ուղղակիորեն կախում են ունենալու ԿԳՄՍ նախարարից, նրա քաղաքական թիմից, ճաշակից, նրա կողմից հաստատվելուց կամ չհաստատվելուց: Եվ քաղաքական ճնշվածությամբ՝ անդամները պետք է ընտրեն նոր ռեկտորի: Արդեն պարզ է դառնում, որ նման մարմնի կայացրած որոշումներն ամբողջությամբ արտացոլելու են իշխանության քաղաքական քմահաճույքները:
Այս նախագիծը ոչ միայն խախտում է ՀՀ վավերացրած միջազգային պայմանագրերով և ներպետական օրենդրությամբ ամրագրված ինքնավարության առանցքային սկզբունքը, այլև հակասահմանադրական է և չի կարող գործել, քանի որ հակասում է Սահմանադրության 38-րդ հոդվածով ամրագրված բուհերի ինքնակառավարման իրավունքին:
Նախկին ընդդիմությունը՝ ներկայիս իշխանությունը, որը տարիներ շարունակ քննադատում էր բուհերի ենթադրյալ քաղաքականացված լինելու հանգամանքը, ներկայումս ցանկանում է բուհերն ու գիտական կազմակերպությունները առնել իր քաղաքական վերահսկողության տակ:
Արդյունքում, այս օրինագծով փորձ է արվում ծառայեցնել բուհերը և գիտական կազմակերպությունները քաղաքական նպատակների, դարձնել կրթությունն ապազգային, իսկ այլ հայացքներ ունեցող ուսանողներին և պրոֆեսորադասախոսական կազմի ներկայացուցիչներին ենթարկել քաղաքական ճնշումների:
Կարոլինա Հարությունյան