Թբիլիսին գործի դրեց գազային շանտաժի հաղթաթուղթը. «մեսիջը» Բաքվում արագ հասկացան
Թուրքական, ավելի շատ՝ ադրբեջանական մամուլում պարբերաբար հրապարակումներ են արվում Վրաստանի հետ հարաբերությունների գերազանց վիճակի կամ գործակցության խորացման ու ընդլայնման հետ կապված։
Դա հասկանալի է։
Հայաստանի հետ զրոյական հարաբերություններ ունեցող Ադրբեջանի համար Վրաստանը մեծ կարևորություն ունի որպես տարանցիկ երկիր, որով կարող է իր էներգակիրները հասցնել Եվրոպա։ Թուրքիայի համար էլ Վրաստանը տարանցիկ երկիր է «փոքր եղբորը» օգնություն տրամադրելու համար։
Պատահական չէ, որ թուրքական ու ադրբեջանական ընկերությունները փող չեն խնայում վրացական տնտեսությունում ներդրումներ կատարելու, ենթակառուցվածքներ ստեղծելու համար։ Վրաստանն, անկեղծ ասած, լավ էլ կարողանում է օգտվել իր այդ վիճակից ու. փաստորեն. օգուտներ է քաղում հայ-ադրբեջանական ոչ նորմալ հարաբերություններից ու ինչպես Ղարաբաղյան հակամարտությամբ, այնպես էլ Հայոց Ցեղասպանության խնդիրներով պայմանավորված՝ հայ-թուրքական հարաբերությունների չգոյությունից։
Սակայն, պարզվում է, որ ամեն ինչ չէ, որ այդքան անամպ է ու խաղաղ։ Բանն այն է, որ արդեն ավելի քան մեկ շաբաթ է՝ վրաց-ադրբեջանական սահմանին լարվածություն կա։ Բանն այն է, որ վրացական քրիստոնեական Դավիթ Գարեջայի վանական համալիրը, որը վրացական քրիստոնեական ինքնության սյուներից է համարվում, վրաց-ադրբեջանական սահմանագոտում է գտնվում, ու այնպես, որ վանական համալիրի մի մասը ադրբեջանական տարածքում է։
Հասկանալի է՝ դա խորհրդային ժառանգություն է ու փոխելը, կարելի է ասել՝ անհնար։ Բացի այդ, վրաց-ադրբեջանական սահմանի մի մասը դեռ հստակ սահմանագծված ու առանձնացված չէ։ Ժամանակին գործել է հանձնաժողով, որի աշխատանքներն արդեն քանի տարի դադարել են։ Վերջին միջադեպը, սակայն, ամեն ինչ խառնել է իրար։ Ադրբեջանցի սահմանապահները արգելքներ են հարուցել վանական համալիրի տարածքում վանքի կրոնավորների ազատ տեղաշարժի հանդեպ, ինչն էլ բերել է լարվածության։
Խնդրին երկու կողմն էլ հնարավորինս մեղմ ու բարեկամական բառապաշարով անդրադարձել է։ Ադրբեջանի ԱԳ նախարարության խոսնակ Լեյլա Աբդուլաևան հայտարարել է, որ Բաքուն պատրաստ է որքան հնարավոր է՝ շուտ իրականացնել սահմանագծումն ու առանձնացումը, իսկ Թբիլիսիում էլ երեկ հայտարարությամբ է հանդես եկել Վրաստանի ՆԳ նախարար Գեորգի Գախայան, վստահեցնելով, որ սահմանագծման ընթացքում հաշվի կառնվեն վրաց ուղղափառ եկեղեցու շահերը նույնպես։
Թե ինչ ընթացք կստանա այս պատմությունը, դժվար է ասել, հատկապես, եթե հաշվի առնենք, որ վրացական այդ ռեգիոնը հիմնականում ադրբեջանցիներով է բնակեցված, որոնց թիվը հասնում է մոտ կես միլիոնի, սակայն ուշագրավ է այն, որ այսօր հայտնի դարձավ, որ Վրաստանը 6 միլիոն խորանարգ մետր գազ է գնել այս ամիս Ռուսաստանից։
Սա 2017 թվականից ի վեր առաջին դեպքն է։ Այս լուրի հրապարակումից ժամեր անց, սահմանային անցակետերից մեկում առաջ եկած խնդիրը հարթվեց։ Կարելի է ասել, Թբիլիսին գործի դրեց գազային շանտաժի հաղթաթուղթը ու շատ քաղաքակիրթ-դիվանագիտական կերպով հասկացրեց, որ Ադրբեջանը քաղաքակիրթ աշխարհի հետ կապվում է իր տարածքի շնորհիվ, ու եթե հանկարծ Վրաստանը որոշի գազային դիվերսիֆիկացիա անել, ապա Բաքվին դա միայն վնաս կբերի։
NEWSPRESS.am