Փաշինյանը կրկին «ռևերանսներ» է անում, բայց Պուտինը կնկատի՞
Ինչպես հայտնի է, օրեր առաջ՝ մարտի 18-ին, Վրաստանում մեկնարկեց ՆԱՏՕ-ի զորավարժությունները, որին մասնակցում են 20 պետության զորախմբեր։ Զորախումբ է ուղարկել այդ զորավարժանքներին մասնակցելու համար նաև Ադրբեջանը։ Հայաստանը այդ զորավարժություններին չի մասնակցում, թեև Երևան-ՆԱՏՕ հարաբերությունները վատ չեն։ Արդարացումը եղել է այն, որ զորախաղերի սցենարը Հայաստանի համար արդիական չի եղել։ Սակայն բոլորս էլ հասկանում ենք, որ չմասնակցելը Փաշինյանի հերթական ժեստն է Մոսկվային, որը սակայն, դեռ հարց է՝ ինչպես կգնահատվի։
Բազմիցս առիթ ունեցել ենք ասելու, որ հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա ներկայիս սառնությունը մի կողմից և այդ համատեքստում անձամբ Փաշինյանի և նրա թիմի հանդեպ եղած անվստահությունը մյուս կողմից՝ բավական բարդ իրավիճակ են ստեղծել ներկայիս իշխանությունների և հենց Նիկոլ Փաշինյանի համար։ Առիթ ունեցել ենք գրելու, որ դեռ իր վարչապետացման սկզբում ռուսներին Հայաստանի փոխված իրավիճակի և նոր իրողություններին ադապտանալու կոչ ուղղող Նիկոլ Փաշինյանը շատ կարճ ժամանակում այնքան արագ ադապտացվեց Կրեմլին, որ նույնիսկ Սերժ Սարգսյանը կարող է զարմանար, քանի որ կարճ ժամանակում հասկացավ, որ իր իշխանության տևականության բանալիները գտնվում են Կրեմլում։ Դրանով պայմանավորված էլ, ինչը նաև ռուսական կողմը բազմիցս շեշտեց, գոնե կրեմլյան ազդեցության գոտում եղած փորձագիտական-վերլուծական շրջանակների բերանով, ներկայիս իշխանությունները, շրջանցելով և ազգային և միջազգային օրենքները զորախումբ ուղարկեցին Սիրիա, մարդասիրական հավաքակազմի անվան տակ։
Հիմա Փաշինյանը հերթական անգամ ռևերանսներ է անում Կրեմլին, հույս ունենալով, որ բարի ժպիտի կարժանանա և չի կրկնվի նախորդ անգամվանը, երբ Սիրիա զորախումբ ուղարկելուց հաշված օրեր անց բացահայտվեց հայտնի սեմինարը, երբ Երևանում ուսուցանում էին, թե ինչպես պետք է պետական հեղաշրջում անցկացնել Մոսկվայում։ Զորավարժությունները ՆԱՏՕ-ի համար բավական կարևորված են։ Մոսկվան էլ բավական նյարդային է ընդունել այն, մի քանի անգամ դիվանագիտական նոտաներ ուղարկելով և հայտարարություններ հնչեցնելով։
Այս քայլով, եթե հավատանք պաշտոնական հայտարարություններին՝ հակառուսական դաշինքը համարում է, որ Վրաստանն արժանավոր գործընկեր է և կարող է ապագայում անդամակցել դաշինքին։ Դրա վկայությունը պետք է համարել այն, որ երկուշաբթի Թբիլիսի է ժամանում ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Իենս Ստոլտենբերգը։ Հայաստանի համար, որը լրիվ այլ անվտանգային և ռազմաքաղաքական բլոկում է գտնվում, կարող էր գոնե բազմավեկտորայնության ապահովման և Բաքվին հակակշռման տեսակետից արդյունավետ լինել այս հարթակը, սակայն մեր արտաքին քաղաքականության ստրատեգները այլ կերպ են մտածում։ Զարմանալին այն է, որ Ադրբեջանի մասնակցությունը Մոսկվան բավական ադեկվատ տարավ։ Չեղան այնպիսի սուր հայտարարություններ, ինչպիսիք Հայաստանի դեպքում են լինում, թեև Ադրբեջանը ռուսական սպառազինությունների առաջատար գնորդներից է, և բավարարվեցին միայն հայազգի ՌԴ քաղաքացիներին Ադրբեջան մուտքի արտոնություն չտալու խնդրի վերարծարծումով, որը հաջորդ օրն իսկ չեզոքացվեց մեկ այլ հայտարարությամբ, թե Մոսկվան նույնպիսի հայտարարություն կանի նաև ուղղված Երևանին, եթե ազգությամբ ադրբեջանցիների մուտքը Հայաստան որևէ կերպ խոչընդոտվի։