Խավարը խավարով չի հաղթահարվում, լույս պետք է լինի. Արփինե Հովհաննիսյան
Հիմնական զեկուցողի կողմից կատարվող շեշտադրումներում կարմիր թելի պես անցնում է մի սկզբունք՝ համաներումը մարդասիրության դրսևորման յուրահատուկ միջոց է: Համաներումը պետության կողմից կատարվող քայլ է: Այդ մասին Ազգային ժողովում ասաց ԱԺ փոխխոսնակ, Հանրապետական խմբակցության պատգամավոր Արփինե Հովհաննիսյանը:
«Պետությունն իր վրա վերցնելով որոշակի բեռ՝ ներում էիր իսկ պատժիչ քաղաքականության արդյունքում որոշակի պատժի կրման դատապարտված կամ հնարավոր դատապարտվելիք անձանց: Պետությունն իր վրա վերցնում է բեռ՝ փորձ անելու հավասարակշռել ինչպես հանցանք կատարած անձանց, այնպես էլ տուժողների իրավունքների պաշտպանությունը: Համաներումը կարևոր է ոչ միայն ներում ստացողների, այլև ներում շնորհողների համար: Դա գթասրտությամբ օժտելու միջոց է երկու կողմին էլ, պետությունն այդ բեռը վերցնում է նաև տուժողների անունից, բայց պետությունը պիտի կարողանա նաև բալանսավորումն իրականացնել: Իսկ այդ բալանսավորումն իրականացնել հնարավոր է նյութական վնասի փոխհատուցման հետ կապված որոշակի հստակ կանոնակարգումներ նախատեսելով: Նյութական վնասի վերականգնումից հետո, այո՛, հնարավոր է ազատում: Սա այն հիմնական առանցքն է եղել, որի շուրջ երեկ պետական իրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովում ծավալվել են հիմանակն քննարկումները»,- ասաց պատգամավորը:
Հովհաննիսյանը ներկայացրեց որոշակի փոփոխություններ, որոնք արդեն իսկ կատարվել են Համաներման մասին օրենքի նախագծում: Դրանցից առաջինը վերաբերում է հանցանքի կատարման ժամկետին. եթե սկզբում նախատեսված է եղել համաներումը տարածել մինչև հոկտեմբերի 1-ի դրությամբ հանցանք կատարելու մեջ կասկածվողների կամ մեղադրվողների վրա, ապա այժմ այդ ժամկետը երկարաձգվել է մինչև հոկտեմբերի 21-ը: Եթե նախնական տարբերակով համաներումը տարածվում էր մինչև 3 տարի ժամկետով ազատազրկման դատապարտվածների վրա, ապա այժմ՝ մինչև 4 տարի:
Մեկ այլ փոփոխություն էլ վերաբերում է հանցագործությունների համակցությանը. այս դեպքում նշվում էր, որ գումարվում են և վերջնական պատժի նկատմամբ է որոշվում համաներումը, ընդ որում՝ գործում է ամենախիստ կանոնը: Փոփոխված դրույթը հետևյալն է՝ վերջնական նշանակված երկու պատիժների նկատմամբ է համաներումն աշխատում, գործում է հետևյալ դրույթը՝ եթե անձինք մեղադրվում են կամ կարող են մեղադրվել այնպիսի հանցագործությունների մեջ, որոնց համար նախատեսված է պատիժ ոչ ավելի, քան 4 տարի ազատազրկումը. համակցության դեպքում ևս սա է. «Երկրորդը՝ եթե անձինք մեղադրվում են այնպիսի հանցագործության մեջ՝ որոշակի կատեգորիաներ, որոնց համար նախատեսված է պատիժ ոչ ավելի, քան 6 տարի ժամկետով ազատազրկումը՝ նախկին 5 տարվա փոխարեն: Երբ անձինք մեղադրվում են անզգուշությամբ հանցագործություն կատարելու մեջ, որոնց համար նախատեսվում է պատիժ՝ ոչ ավելի, քան 6 տարի ազատազրկումը, և այնպիսի հանցագործության մեջ են մեղադրվում կամ կարող են մեղադրվել, որոնց համար նշանակվել է ազատություն զրկելու հետ չկապված պատիժ: Համակցությունների դեպքում այդ կանոններն են աշխատում»:
Արփինե Հովհաննիսյանը կրկնեց. «Անչափ կարևոր է, որպեսզի մենք ճիշտ հասկանանք աս ակտի մարդասիրական, սոցիալական նշանակությունը, բայց չմոռանանք, որ ցանկացած հարց ունի երկու շահառու, մեդալը երկու կողմ ունի և երկու կողմի մասին պետք է մտածել: Իսկ ներման տրամանաբանության մեջ սա չափազանց կարևոր ակտ է: Ես կողմ եմ քվեարկելու այս նախագծին՝ այն տրամանաբանությամբ, որ սա այն տրամաբանությամբ, որ խավարին միշտ հաջորդում է լույսը, խավարը խավարով չի հաղթահարվում: Լույս պետք է լինի, որպեսզի դրա միջոցով կարողանանք հաղթահարել ու վերականգնել հանրային համերաշխությունը»,- եզրափակեց Հովհաննիսյանը: