«Այս շենքում ապրել են Հովհաննես Քաջազնունին, Լեռ Կամսարը, Ն․ Թաիրովը, Ն․ Բունիաթյանն ու Խանջյանի ժառանգները»․ Մի շենքի պատմություն (ֆոտո)
NEWSPRESS.am-ն արդեն մեկ անգամ անդրադարձել է Երևանի ամենահին շենքերից մեկին՝ Պուշկինի 4-ին, որը Հին Երևանի զարդերից է, որտեղ ապրել են Հայաստանի առաջին հանրապետության հայտնի քաղաքական գործիչներն ու հայ իրականության մշակութային դեմքերը։ Շենքի բակում ժամանակին եղել են սեփական տներ, որոնցից հիմա մի քանիսն են մնացել։ Այդ տներից մեկում է ապրում Ազգային անվտանգության ծառայության նախկին փոխգնդապետ Ալֆրեդ Կզարթմյանը, ում պապը Վանից գաղթել է Երևան, հաստատվել այս վայրում, կառուցել տուն ու հիմա այդ տանն ապրում է Ալֆրեդը, ով հույս ունի, որ դեռ մի քանի սերունդներ կապրեն այս տարածքում, սակայն․․․․
Սակայն ամեն ինչ իրականում այդքան էլ պայծառ ու լուսավոր չէ, քանի որ Պուշկինի 4 շենքն ու շենքի բակում գտնվող սեփական տները շարունակում են պահպանել իրենց գոյությունը։ Ալֆրեդը հիշում է այս շենքի ու բակի լավ ու լուսավոր տարիները ու հույս հայտնում, որ այս հեղափոխությունը կփրկի պատմական շատ մեծ նշանակություն ունեցող շենքը։
«Այս շենքում ապրել է Հովհաննես Քաջազնունին, Նիկողայոս Բունիաթյանը, Լեռ Կամսարը, Երևանում կոնյակի արտադրության հիմնադիր Ներսես Թաիրյանը, Աղասի Խանջյանի ժառանգները։ Այստեղ ապրել են դաշնակցական գործիչներ։ Ես հստակ չեմ կարող ասել, սակայն իմ հորից ու տարածքում ապրող մյուս մեծերից լսել եմ նաև, որ Հայաստանի առաջին հանրապետության կառավարությունը մի որոշ ժամանակ եղել է նաև այս շենքում։ Այստեղ եղել է Երևանի գինու առաջին գործարանը։ Այստեղ պանրի գործարանն էր, որը քանդվեց, ու հիմա այդ գործարանից ոչինչ չկա։ Ես հիշում եմ, որ այս շենքում էր Երևանի առաջին ավտոդպրոցն ու ստոմատոլոգիական կենտրոնը։ Սա պատմական մեծ նշանակություն ունեցող շենք է, որը մեր աչքի առաջ ուղղակի քանդվում է»։
Մեզ հետ զրույցում Ալֆրեդ Կզարթմյանը նշեց, որ 2007, 2011 և հետո 2014 թվականներին այս շենքը ճանաչվեց գերակա շահ, սակայն տարածքում ապրող մի քանի մարդկանց շնորհիվ դեռ շարունակում է պահպանել իր գոյությունը։
«Ես հույս ունեմ, որ հեղափոխությունը դարձավ այն «պատճառներից» մեկը, որ այս շենքը չքանդվեց։ Հույս ունեմ, որ չի էլ քանդվի։ Սա պատմական շատ մեծ արժեք է ներկայացնում իրենից ու անօրինական ձևով սա հանձնել ինչ-որ մեկին, քանդել ու տեղում ինչ-որ բիզնես կենտրոն կառուցելն ուղղակի անիմաստ է»։
Հավելենք նաև, որ առաջիկայում կներկայացնենք հրապարակում այս շենքում գործող պատմական գինու գործարանի մասին։ Ու պետք է փաստենք նաև, այս պատմական իրողությունների հետ մեկտեղ շենքը հիմա քանդվում է։ Շենքի մուտքերից մեկն ամբողջովին քանդված է ու ներսում կարելի է գտնել մուրացկանների ու թափառական շների։ Իսկ շենքում բնակիչներ գրեթե չկան, քանի որ այն վերածվել է մի ամայի տարածքի, որից կենդանի են մնացել միայն պատմական անգին հիշողությունները։