Սերգեյ Փարաջանովը նույնպես քաղբանտարկյալ էր
Քաղբանտարկյալներ են համարվում այն մարդիկ, ովքեր ձերբակալվել, ազատազրկվել կամ հոգեբուժարանում են հայտնվել գործող իշխանությանը քննադատելու, կամ ընդդիմություն լինելու համար։
Հայ քաղբանտարկյալների առաջին մեծ խումբը երևան եկավ Հայաստանի խորհրդայնացման ու ստալինյան բռնապետության տարիներին։ Այդ քաղբանտարկյալների մեծ մասը մտավորականներ էին, ովքեր վստահ էին, որ հայ ժողովրդի հավաքականությամբ այդ դժոխային ժամանակաշրջանը կդառնա հաղթահարելի։ Եղիշե Չարենցը նույնպես այն մտավորականներից էր, ով մտավ հեղափոխական պայքարի մեջ, սակայն կարճ ժամանակ հետո միայն զգաց, որ Խորհրդային իշխանությունները կեղեքում ու սպանում են հայ ժողովրդին։ 1937 թվականին էլ Ստալինի անձնական ցուցումով սպանվեց և Չարենցը։
Ստալինի մահից հետո Սովետական միությունը չփլուզվեց ու այդ մեծ կայսրությունը պահելու համար պետք էր նորից «բռի մեջ պահել ու բանտերի մութ խցերում սպանել» այն մտավորականներին, ովքեր ունեին անկաշկանդ մտքի հոսք ու չէին ենթարկվում Մոսկվայի հրահանգներին։
Սերգեյ Փարաջանովը Խորհրդային իշխանության կողմից բազմիցս պատժվել և հալածվել է, քանի որ նրա մտքի հոսքն անկաշկանդ էր: Նրան ֆիլմ նկարահանելու հնարավորություն չտվեցին, ապա շինծու մեղադրանքներով բանտ նետեցին ու կտտանքների ենթարկեցին 15 տարի շարունակ:
1973 թվականին Փարաջանովին ձերբակալեցին՝ հոմոսեքսուալության մեղադրանքով։ Փարաջանովի դեմ մեղադրանքը հապճեպությամբ էր հորինվել և մեծ հաճախականությամբ փոփոխվում էր։ Մեկ նրան մեղադրում էին դրամաշորթության, մեկ եկեղեցիներ կողոպտելու, մեկ կաշառակերության մեջ։ Վերջապես կանգ առան հոմոսեքսուալության մեղադրանքի վրա, քանի որ գտնվեց մեկը, ով Փարաջանովի դեմ վկայություն տվեց․ իբր վերջինս բռնաբարել է իրեն:
Նամակներից մեկում նշվում է, որ նրան դատապարտած դատավորն ասել է, որ 5 տարում կոչնչացնեն Փարաջանովին: Հետաքրքիր նամակ է նաև, թե ինչպես են նրան ազատել: Գիշերը ժամը 20:00-ի սահմաններում ճամբարում նիստ են արել ու որոշել, որ ազատ արձակեն Փարաջանովին, իսկ նրան ազատ արձակած դատախազն ասել է, որ Փարաջանովի գործը սարքած գործ է եղել։
Այսպիսի հայ մտավորականները, քաղաքական գործիչներն ու ազգի նվիրյալները շատ էին, ովքեր իրենց ներկայությամբ վտանգ էին ներկայացնում Խորհրդային իշխանությունների համար։ Եղիշե Չարենցը, Ակսել Բակունցը, Գարեգին Նժդեհը, Զապել Եսայանը, Սերգեյ Փարաջանովը ու շատերը քաղբանտարկյալներ էին, ովքեր ունեին անկոտրում միտք, գաղափար ու քննադատում էին այդ ժամանակվա իշխանություններին, Սովետական միությանը։