Կեմերովոյի դասերը․ Հայաստանում ևս բարվոք վիճակ չէ
Ռուսաստանի Կեմերովո քաղաքի «Ձմեռային բալենի» առևտրաժամանցային կենտրոնում տեղի ունեցած ողբերգությունն ի հայտ բերեց մի շարք խնդիրներ, որոնց առնչվում էր շինությունը։
Նախ հրդեհի ժամանակ չի աշխատել հակահրդեհային համակարգը, կան նաև հարակից այլ խնդիրներ, որոնք կբացահայտվեն նախաքննության ընթացքում և կպարզվի, թե ովքեր են մեղավոր՝ սեփականատերե՞րը, շինարարնե՞րը, թե՞ նման ոչ լիարժեք շինության թույլտվություն տվողները։
Ինչ վերաբերում է Հայաստանին, ապա վերջին տարիներին խոշոր կառույցների շինարարություն է գնում, իսկ թե ինչպիսի վիճակում են այս շինությունները, դժվար է գնահատել․ նախ դռները չեն բացվում դեպի դուրս` որպես առաջին պայման։
Ի դեպ, այսօր ՀՀ ԱԻՆ-ը հաղորդել է, որ 2018թ. սկզբից մինչ օրս ՀՀ ԱԻՆ պետական հրդեհային և տեխնիկական անվտանգության տեսչությունը հրդեհատեխնիկական հետազոտություն է իրականացրել մարդկանց զանգվածային կուտակում ունեցող 50-ից ավելի օբյեկտում։ Խնդիրը, սակայն, դեռևս լուծված չէ։
Երևանի կենտրոնում կառուցված բազմաբնակարան շենքերը, մասնագետների գնահատմամբ, ոչ միայն չեն համապատասխանում ՀՀ-ում ընդունված սեյսմիկ չափանիշներին, նաև սխալ են կառուցված։ Չմոռանանք, որ անորակ կառուցապատման արդյունքում Հայաստանի հյուսիսը 1988-ի դեկտեմբերի 7-ին քանդվեց ավելին, քան եթե ավելի հուսալի կառուցված լիներ:
Այժմ շատ բան չի փոխվել, և փողի հետևից ընկած մեծահարուստները, որոնց նպատակը բնակարան վաճառել է, հաստատ կառուցապատման չափանիշների հետևից չեն ընկնում․ չմոռանանք, որ Երևանի նորակառույցները սկսել են կառուցվել մինչև թույլտվություններ ստանալը։
Դեռ մի մեծ հարց է, թե Կեմերովոյի նման հրդեհի պարագայում ի՞նչ վիճակ կլինելի Հայաստանի նորակառույցներում և հին շենքերում․ չի բացառվում, որ ճակատագիրը պարզապես փորձության չի ենթարկում շենքերը, իսկ եթե ենթարկի՞։
Ի դեպ, Հյուսիսային պողոտային շենքերը և փողոցը մինչև շահագործման հանձնելն էին քանդվում, իսկ օրինակ Ծարավ Աղբյուրի փողոցի նորակառույցների տանիքից ժամանակ առ ժամանակ քարեր են պոկվում-ընկնում ներքև։ Դեռևս ո՛չ երկրաշարժ կա, ո՛չ հրդեհ, սակայն նորակառույցներն արդեն քանդվում են, իսկ որևէ արտակարգ դեպքի պարագայո՞ւմ։
Կարծ ասած՝ ինչպես ՌԴ-ում, այնպես էլ ՀՀ-ում, կա շենքերի անվտանգության և սեյսմակայունության խնդիր, որը հետևանք է Խորհրդային միության փլուզումից հետո դաշտում առաջացած ամենաթողության և պատկան կառույցների թույլ դիրքերի։
Որպեսզի չփորձարկվի, թե ՀՀ շենքերը ամո՞ւր են և անվտա՞նգ, պետք է շինթույլտվություն տվող կառույցները, հակահրդեհային և սեյսմիկ չափանիշները հավաստող կառույցները ոչ միայն թղթի վրա պատասխանատու լինեն, այլ նաև իրականում։