Ինչպե՞ս կարելի է այդքան չսիրել, ստորացնել ու հիմարացնել ժողովրդին․ պատասխանատու է նաև ընդդիմությունը
ԱԺ պետաիրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովը մերժել է «Ելք» խմբակցության նախագիծը, որը վերաբերվում էր 2008 թվականի մարտի 1-ի դեպքերը դատապարտելու և գործերը վերաբացելու հարցին։ Նախկին գլխավոր դատախազ Գևորգ Կոստանյանը հայտարարել է, թե այդ գործը չի վերաբացվի, քանի դեռ նոր հանգամանքներ ի հայտ չեն եկել։
Մարտի 1-յան իրադարձություններն իրականում ամոթալի էին և ցավալի։ Անկեղծության համար, գոնե ինքներս մեզ, պետք է խոստովանենք, որ այն, ինչ կատարվեց 10 տարի առաջ, ողբերգություն էր, որի համար պետք է իրականում պատասխան տան ոչ միայն իշխանության ներկայացուցիչները, այլև ընդդիմության, ովքեր ժողովրդին մղեցին պայքարի ու վերջին պահին հետ կանգնեցին նրանից։
Կոնգրեսականներն Ազատության հրապարակում մի քանի օր պահեցին իրենց հավատացող ժողովրդին ու նախապատրաստեցին իշխանափոխության։ Սակայն երբ պահը հասունացավ, ու ժողովուրդը շարժվեց դեպի Բաղրամյան 26, պարզվեց, որ նրանց շարքերից «անհետացել» էին Լևոն Տեր-Պետրոսյանն ու մյուսները։ Նախագահի նստավայրը գնում էին գրավելու հասարակությունը և 4-րդ իշխանությունը՝ լրագրողներն ու օպերատորները։ Ժողովրդին առաջ մղած ընդդիմադիր ղեկավարը երևի նախատեսել էր մարդկանց դիակների վրայով գնալ դեպի «գահ»։
Ցասումը մեծ էր, ժողովուրդը՝ պատրաստ իշխանափոխության, բայց առաջնորդներ չկային։ Ու եղավ այն, ինչ եղավ․ խելագարված ամբոխ, բախումներ ու զոհեր․․․
Այսօր չկա այս զոհերի սպանության բացահայտման ուղղությամբ իրականացված ողջամիտ որևէ քայլ։
Թե՛ ընդդիմությունը, թե՛ իշխանությունը, թե՛ դատաիրավական համակարգը գիտեն, ճանաչում են մեղավորներին։ Այս իմաստով «բացահայտել» ոչինչ պետք չէ, պարզապես պատժել է հարկավոր։ Ու այս պարագայում նաև իրատեսական չեն, սուտ են այն հայտարարությունները, թե մեղավորները կբացահայտվեն ու կպատժվեն։
Իշխանության կողմից տրված հրահանգի արդյունքում են իրականացված հանցագործությունները, սա անհերքելի փաստ է։ Բայց չենք կարող չտեսնել նաև ընդդիմադիր գործիչների մեղքը։ Ու եթե այս համատեքստում գործը վերաբացվի՝ ստիպված կլինեն բոլորը նոր ստեր հորինել։ Մինչդեռ, կա ընդդիմության և իշխանության պայմանավորվածություն՝ «Դու իմ մասին սուտ չխոսես, ես քո մասին ճիշտը չեմ ասի» սկզբունքով։
Հայաստանում կեղծ ընդդիմության և իշխանության ներքին փոխհամաձայնությունները բոլոր ժամանակների խնդիրն է։
Հիմա հերթը «Ելք»-ինն է՝ «դու ձևի համար գործի բացահայտման նախագիծ առաջարկիր, ես կմերժեմ»։ Այնպես որ այս պարագայում սուտ առաջարկված նախագծով գործի վերաբացումն էլ անիմաստ է, անիրատեսական և հղի նոր ստերով։
Այս գործը չի բացահայտվի այնքան ժամանակ, քանի դեռ իշխանությունն ու ընդդիմությունը չեն փոխվել։ Իսկ հաշվի առնելով այն, որ իշխանությունը վերաարտադրվում է՝ իր հետ վերարտադրելով նաև ընդդիմությանը, ապա ճշմարտության բացահայտում այդպես էլ չի լինի։
Այլ կերպ ասած՝ հասարակությունը գործ ունի ո՛չ միայն իշխանության, այլև իշխանացված ընդդիմության հետ, և այս անհավասար պայմաններում է նա պայքարում ու դոփում տեղում։
Այս ամենի մեջ մի բան է նաև շատ ցավալի՝ ինչպե՞ս կարելի է այդքան չսիրել, ստորացնել ու հիմարի տեղ դնել ժողովրդին։